Welkom bij de zevende editie van de V-Europe nieuwsbrief. De nieuwsbrief van deze week is geschreven door mr. Adrien Masset, advocaat van vele civiele partijen tijdens dit proces als lid van het verdedigingsteam van V-Europe. Het biedt eerst een gedetailleerde beschrijving van de tussenkomst van islamologen (19 en 23 januari), alvorens een verslag te geven van de gebeurtenissen van de week.

Wilt u deze nieuwsbrief per e-mail ontvangen? Aarzel niet om een e-mail te sturen naar Florian Jehin: florian.jehin@v-europe.org.

Getuigenis van islamologen, door mr. Adrien Masset

Vorige week, op donderdag 19 januari, heeft islamoloog Mohamed FAHMI, een academicus die voor de Belgische politie werkt, een zeer interessante en verhelderende presentatie gegeven over de islam en de excessen die leidden tot de aanvalsgolf tegen het Westen.

Hij presenteerde eerst de islam als een monotheïstische religie waarvan de God Allah de mensen naar het rechte pad leidt dat naar het paradijs leidt; geleerden van de islam (ulema's) hebben de Koran en de hadiths (teksten die betrekking hebben op de daden en woorden van de profeet Mohammed) geïnterpreteerd; sommigen zijn zelfverklaarde ulama's; sommige geleerden hebben de sharia gecreëerd, een evolutief stel regels voor het gedrag van moslims, terwijl ze juridische adviezen (fatwa) uitvaardigen in de vorm van bevelen. De islam bestaat uit een meerderheid van soennieten en een minderheid van sjiieten; het salafisme is een strenge soennitische beweging.

Vervolgens legde hij de vestiging van de islam in België uit na de komst van arbeidskrachten, voornamelijk uit Marokko en Turkije; het aantal moslims in onze bevolking wordt geschat op 7%. België heeft te maken gehad met kwesties die verband houden met de aanwezigheid van de islam: integratiekwesties, economische en politieke kwesties (bv. pro-Palestijnse demonstraties) en kwesties in verband met prediking. Het staat vast dat het salafisme in België verspreid werd door de tussenkomst van Saoedi-Arabië in het Jubelparkpaviljoen in Brussel.

De belangrijkste historische stadia zullen zijn: 1979 het conflict in Afghanistan met de eerste jihadistische gevechtszone + 1989 het vertrek van verschillende inwoners van België naar Afghanistan, evenals de kwestie van de hoofddoek in openbare scholen en het dragen van de sluier in openbare instellingen + de fatwa van ayatollah Khomeini van de Islamitische Republiek Iran tegen Salman Rushdie + de jaren ‘80 met de opkomst van het moslimfundamentalisme, met name met de Afghaanse moedjahedien, evenals de eerste intifada (stenenoorlog tegen Israël) + de jaren ‘90 met de moeilijke voorsteden in Frankrijk, de banlieues, en de opkomst, vanaf het midden van de jaren ‘90, van jihadistische netwerken in België, met de GIA (Algerije), de GICM (Marokko), met enerzijds een nieuw moslimdiscours, in het Frans, gericht tot jongeren in België (bv.: Tarik Ramadan) en anderzijds met het gebruik van globaliseringstechnologie via een virtuele islam gemanipuleerd door 'Saoedi-Arabië (satelliet- en gsm-kanalen) + 2001 internationale reactie tegen de aanslagen van 11 september in New York gepleegd door Al Qaeda die een gewapende wereldwijde jihad lanceerde, waarbij België enerzijds bezorgd is over twee netwerken: het netwerk dat leidde tot de moord op commandant Massoud gepleegd door twee auteurs die uit België vertrokken en de poging van Nizar Trabelsi tegen de militaire basis van Kleine Brogel + 2003 de VS valt Irak binnen + aanvallen op het Westen in Madrid, Londen, …+ de karikaturen van Mohammed en de kwestie van minaretten in Zwitserland + 2010 Sarkozy verbiedt het dragen van de volledige sluier en de boerka, de AKP vordert in Turkije + jaren van de Arabische lente met volksrevoluties zoals in Tunesië, Syrië, … en de opkomst in Syrië van gewapende groepen waarin Belgische rekruten zullen aangeworven worden (buitenlandse terroristische strijders).

De islamoloog FAHMI legt vervolgens de oorlog in Syrië uit, waarvan de grondslag moet worden gelegd bij de komst van de nationaal-socialistische Baath-partij door een staatsgreep in de jaren zeventig , die met een autoritaire en brutaal regime omschakelde in een El Assad familiedynastie; de aan de macht geïnstalleerde zoon Bashar, van de minoritaire sjiitische Alawitische tak, bevoordeelt deze gemeenschap in verantwoordelijke posities in Syrië en sluit zich aan bij bepaalde buitenlandse staten door middel van cliëntelisme; de gevolgen zijn zeer negatief in Syrië met een massale leegloop van het platteland en de komst van hongersnoden; de Arabische Lente zag de Syrische revolutie hard onderdrukt worden alsook de opkomst van IS, de Islamitische Staat, die zich van het gewapend jihadisme claimde: gewapend geweld werd heilig verklaard om de islam te laten zegevieren door universeel salafisme, niet enkel religieus, niet enkel politisch, (met partijen of groeperingen zoals Sharia4Belgium) maar revolutionair of jihadistisch (heilig gewapend geweld met de figuur van de strijder die sterft als martelaar om toegang te krijgen tot het paradijs; alles is toegestaan ​​in gewapende jihad).

De islamoloog vervolgt met de analyse van de Islamitische Staat waarvan de oprichter Al-Zarqawi is, die aan de zijde van Bin Laden vocht in Afghanistan, en wiens eerste leider Al-Baghdadi is; ISIL (Islamistische Staat in Irak en de Levant) werd in 2009 in Irak verslagen door de Amerikaanse troepen van Bush, maar profiterend van de anarchie die het gevolg was van de Arabische lente, werd ISIL de Islamitische Staat die zichzelf in juni 2014 in Mosul tot kalifaat uitriep. De territoria van IS in Syrië en Irak waren 6x zo groot als Engeland en IS haalde zijn inkomsten voornamelijk uit olie.

In 2015, de golven van aanslagen in Tunesië en Parijs.

De islamoloog legt vervolgens uit dat de internationale coalitie onder leiding van president Obama vanaf de zomer van 2014 een reeks bombardementen heeft uitgevoerd om IS te bestrijden; België is aangesloten bij deze coalitie en het is deze betrokkenheid die ertoe heeft geleid of zal leiden dat sommige Belgen zich aansluiten bij IS.

In 2011 deed zich een nieuwe trend voor in het engagement van deze strijders: voor 2011 waren het mensen van de eerste generatie, Arabisch sprekenden, zelfbewust en goed op de hoogte van de islam, surfend op de Al Qaeda-mode, terwijl het vanaf 2011 mensen waren van de tweede of derde generatie, met een slechte kennis van de islam en van de Arabische taal, weinig zelfbewust, surfend op IS-mode: deze trend is waargenomen bij deze strijders in alle Europese landen.

De motivatie bij het begin is te wijten aan verschillende factoren, al dan niet gecombineerd: ideologie (overtuigde strijders), afwijkend gedrag  (verlangens om naar buiten te treden, zoals vechten, omgaan met wapens, door mensen die vaak psychische stoornissen vertonen), desoriëntatie (verloren jongeren op de dool), zoektocht naar zingeving (zichzelf verlossen, zoals spijtoptanten of ex-gevangenen), politisering (door consternatie bij het zien van de situatie in Irak), of zelfs beïnvloeding (door het effect van solidariteit op basis van vriendschap, familie of liefde) . De islamoloog merkt specifiek op dat de individuele profielbladen van Belkaïd en Oussama Atar volledig in overeenstemming zijn met deze trend van lage kennis van de islam.

Hij dringt ook aan op de precisie die IS had gepland voor een programma van religieus (indoctrinatie) en militair onderwijs; de affectatie van elke nieuwkomer werd automatisch gekozen of toegewezen, volgens de aanbevelingen die de nieuwkomer vergezelden; het paspoort werd in beslag genomen. IS wilde zich als staat structureren. Versleutelde netwerken, zoals Telegram, worden sinds 2015-2016 gebruikt. De hoofdstad was soms Raqqa, soms Mosul.

Van 2014 tot 2016 was IS de rijkste terroristische organisatie: haar inkomsten kwamen uit de verkoop van olie aan Bashar Al-Assad, maar ook via Turkije via goedkopere netwerken, uit de exploitatie van fosfaat, uit het heffen van belastingen, smokkel van antiquiteiten,  losgeld van gijzelingen, voorraden wapens achtergelaten door de nationale legers. Het geld bedoeld  voor mensen die een opdracht in het buitenland kregen, werd contant of via het hawala-systeem overgemaakt. Opgemerkt wordt dat Turkije vóór 2016 laks was tegenover IS. Captagon-pillen werden door IS gebruikt voor strijders.

 De afgelopen week, door mr. Adrien MASSET

Islamoloog FAHMI vervolgde zijn presentatie op maandag 23 januari met het presenteren van de claims van IS en deze claims werden in een video uitgezonden in de rechtszaal. Hij verduidelijkte terugkerende termen in de toespraak, zoals kuffar (ongelovige) en kunya (schuilnaam).

Hij geeft aan dat, voor de jihadisten van IS, de slachtoffers van de aanslagen geen enkele aandacht verdienen omdat zij medeplichtig zijn aan de oorlog die het Westen voert tegen IS.

Maandag 23 januari ging verder met de voorstelling van het technisch onderzoek uitgevoerd door de ontmijners van DOVOO en eindigde met een voorstelling over de schuilplaats in de Driesstraat in Vorst, waar de politie op 15 maart 2016 binnenviel voor een huiszoeking: een schietpartij vond plaats, politieagenten raakten gewond, Mohammed BELKAID werd gedood door politievuur (Algerijn die naar Syrië ging, met name met Krayem), en Salah ABDESLAM en Sofien AYARI vluchtten door een raam (ze werden gearresteerd op 18 maart 2016, en in april 2018 door de correctionele rechtbank van Brussel veroordeeld tot 20 jaar gevangenisstraf).

Op dinsdag 24 januari werd het begin van de hoorzitting ontsierd door de gebroeders FARISI die als niet gedetineerden voorkwamen: Ibrahim FARISI, in een roes veroorzaakt door alcohol en geneesmiddelen, sprak wartaal en de veiligheidsdienst moest ingrijpen: zijn raadsman, mr. CARETTE, maakt bekend dat hij geen mandaat meer heeft om zijn cliënt te verdedigen, hetgeen de Voorzitster verplicht, na overleg met de Stafhouder van de advocaten, de Stafhouder ambtshalve aan te stellen om deze verdediging te verzorgen.

Er begint dan een juridische strijd omdat de verdediging van SALAH en AYARI betwist dat de zaak van de aanslagen in Brussel, waarvan de inbreukperiode begint op 2 december 2015 op de dag van het begin van de huurperiode van het appartement in de Max Roosstraat, ook geïnteresseerd zou kunnen zijn in het dossier van de schietpartij in de Driesstraat aangezien hun twee cliënten daarvoor al berecht werden. De moeilijkheid vloeit voort uit het feit dat het arrest van Driesstrat over pogingen tot moord op politieagenten in een terroristische context en over het dragen van wapens ging, en niet over daden van deelname aan de activiteiten van een terroristische groepering; het blijkt dat deze feiten van deelname aan de activiteiten van een terroristische groepering op bevel van de raadkamer werden gesplitst en dat het bijbehorend dossier van onderzoeksrechter mevrouw PANOU werd overgedragen aan het federaal parket dat er niets bijgevoegd heeft. Vastgesteld werd dat de raadkamer de onderzoeksrechter die verantwoordelijk was voor deze specifieke medezeggenschapsdaden dus niet had ontslagen. Ongetwijfeld zal deze juridische kwestie, die enkel de rechtbank zelf aangaat en niet de jury, tijdens de pleidooien worden besproken: men kan reeds tegenwerpen dat deze moeilijkheid aan de orde gesteld had moeten worden tijdens de preliminaire zitting die in september vorig jaar werd gehouden.

De vertegenwoordiger van DOVOO detailleerde de gevonden voorwerpen in de Driesstraat om te concluderen dat er geen overeenkomsten waren tussen de ontstekers en vuurversnellers gevonden in de Driesstraat en die gebruikt in Zaventem en Maalbeek.

Het hoofd van het onderzoek MOITROUX benadrukte vervolgens de overeenkomsten tussen de plaatsen Dries en Max Roos: huurmethoden, papillaire en genetische sporen van verschillende gemeenschappelijke deelnemers, gevonden voorwerpen.

Daarna volgde een lange presentatie over de analyse van de PC Max Roos: het is een PC die al heel snel de leidraad werd voor het onderzoek. De ochtend van de aanslagen leegden vuilnisophalers de vuilnisbakken in de Max Roosstraat (appartement van waaruit de zelfmoordterroristen van Zaventem vertrokken), vonden twee PC's en een mobiele telefoon, dachten dat een van de twee kapot was en gooiden het in de vuilniswagen met behoud van de andere PC en de mobiele telefoon; deze andere PC opent zonder wachtwoord, ze kijken ernaar en klikken op een video met jihadistische opmerkingen die ze 's ochtends relateren aan de inzet van politiediensten rond de Max Roosstraat (deze schuilplaats werd ontdekt door de getuigenis van de taxi chauffeur die de zelfmoordterroristen naar Zaventem reed). Ze geven het PV en de mobiele telefoon om 11.30 uur af aan de politie.

De FCCU, een politie-afdeling die gespecialiseerd is in informatica, slaagde erin om deze computer te laten "praten" door ook de bestanden en audio te vinden die het laatst waren gewist, dezelfde ochtend om 6:39 uur, en ook de bestanden versleuteld door speciale software die de dag voor de aanvallen nog steeds werd gebruikt. De FCCU kon ook de randapparatuur identificeren die aan deze computer was gekoppeld, met name USB-sleutels.

Deze PC werd gebruikt van 14.08.15 tot 22.03.16 en dus ook tijdens de periode van de aanslagen in Parijs van 13.11.15. De analyse van de PC was ook zeer nuttig was voor dit onderzoek.

Voor het Brussels onderzoek maakte deze PC het mogelijk om twee audio-opnamen bestemd voor Abou Ahmed (namelijk Oussama ATAR), testamenten, claims, de identificatie van verschillende potentiële doelwitten, versleutelde en geanonimiseerde documenten en een correspondentie tussen PC Max Roos en de PC gevonden in de Driesstraat.

Op dinsdag 24 januari en woensdag 25 januari werden twee huiveringwekkende audio's beluisterd en in detail geanalyseerd, zijnde audio die op deze PC was opgenomen, op een USB-stick werden gezet en vervolgens naar Atar in Raqqa werden gestuurd via, zeker, tijdelijke mailboxen vanuit niet-geïdentificeerde cybercafés: de namen geïdentificeerd in deze audio veronderstellen de kunya's (aliassen) te beheersen:

• De eerste audio dateert van 13 of 14 of 15 maart 2016, is 16 minuten lang en bevat de stem van Najim LAACHRAOUI, een van de zelfmoordterroristen uit Zaventem: technische details over de TATP worden besproken; de voorkeur voor aanvallen gaat uit naar Frankrijk, vooral om het voetbaltoernooi Euro 2016 af te gelasten, ook al zijn er “goede doelen” in België; Laachraoui geeft aan Atar aan dat het niet de bedoeling is om België aan te vallen omdat dan de foto's van de gebroeders El Bakraoui meteen zouden worden verspreid en, als de broers nog operationeel zijn in Frankrijk, het beter is om België als uitwijkgebied aan te houden omdat er huisvestingsfaciliteiten zijn; het is echter Atar die moet beslissen, want hij is de emir
• De tweede audio dateert van 21 maart 2016 (vooravond van de aanslagen), is 7 minuten lang en bevat de stem van Najim LAACHRAOUI, Ibrahim EL BAKRAOUI en een derde persoon: de wil om de volgende dag toe te slaan, Zaventem (omdat een broeder informeerde over vluchten, vroeg in de ochtend, richting de VS, Israël en Rusland) en in de metrolijnen, wordt vastgelegd (zonder te kunnen wachten op toestemming van de emir) om zoveel mogelijk slachtoffers te maken, omdat ze geen schuilplaatsen meer hebben ( ze geven ook aan dat de foto van de gebroeders El Bakraoui sinds 18 maart al in de pers staat) en dat dit beter is dan rotten in een cel; het lijkt erop dat Bilal EL MAKHOUKI de aangewezen broer is om de wapens te overhandigen (reeds meegenomen; hij gaf toe dit op 21 maart te hebben gedaan zonder de bestemming te geven), en dat het resterende geld moet worden gebruikt voor de broers die al hebben meegewerkt en wie ze noemen (Nemmouche, Bakkali en de dader van de aanval in de Thalys); men begrijpt dat Khalid El Bakraoui en Krayem zich in een andere schuilplaats bevinden (Kazernenstraat) vanwaar ze ook zullen vertrekken: er worden 5 zelfmoordterroristen genoemd. Andere audio's worden beluisterd: claims, propagandaliederen, testamenten, brief aan mijn moeder,... Het is ook duidelijk dat Laachraoui en I. El Bakraoui niet begrijpen dat Abdeslam en Ayari de Driesstraat konden ontvluchten, daar wapens achetrgelaten hebben,  zonder een schuilplaats te hebben om op terug te vallen.

De hoorzitting van donderdag 25 januari stond volledig in het teken van de presentatie van de verdachte Ali EL HADDAD ASUFI (raadsman mr. DE TAYE) die, inclusief het onderzoek naar Parijs (hij werd veroordeeld tot 10 jaar gevangenisstraf wegens logistieke hulp), meer dan 20 keer werd verhoord. Bewakingscamera’s wijzen aan hoe hij boodschappen doet voor de bewoners van de schuilplaats in de Kazerenstraat die door zijn vriend Smail FARISI werd gehuurd; zijn schoolvriend Ibrahim EL BAKRAOUI woonde daar. Bij een huiszoeking op EL HADDAD ASUFI is een TDK-USB-stick gevonden en bekend is dat deze op 21 maart om 22.57 uur op de PC van Max Roos was aangesloten: naast bijna vijftien pornofilms bevat het ook het testament van Ibrahim EL BAKRAOUI en zijn brief “aan mijn moeder”; gearresteerd op 24.03 werd hij ondervraagd over zijn dag van 21.03, maar hij gaf nooit enige uitleg; uit het onderzoek blijkt dat hij Ibrahim EL BAKRAOUI (hij is zijn vertrouweling), Smail FARISI en diverse hoofdrolspelers kent.

In aanwezigheid van een attente jury waar geen extra afwezigheden vast te stellen zijn, zal het proces tijdens de weken van 30 januari tot woensdag 8 februari voortgezet worden met de presentatie van de verschillende beklaagden, de ondervragingssessies van de getuigen zullen op woensdag 8 februari in de namiddag of op donderdag 9 februari beginnen. Meer details in de volgende paragraaf. Het nieuwe programma zal zo spoedig mogelijk op de kalenderpagina van de website geplaatst worden.

Gedurende de week verliet geen enkel jurylid de jury. Het programma voor volgende week zal dit weekend online bekend gemaakt worden. Het nieuwe programma wordt dan op de kalenderpagina van de website geplaatst. 

De komende week

Het programma voor de komende week is geëvolueerd vanwege vertragingen in het proces en de afwezigheid van de advocaat van Ibrahim Farisi op maandag 30 januari. De week begint op maandag 30 januari met de presentatie van Smail Farisi en van Ibrahim El Bakraoui. Dinsdag 31 januari zal in het teken van Najim Laachraoui en Khalid El Bakraoui staan. Mohamed Abrini zal op woensdag 1 februari voorgesteld worden. Op donderdag 2 februari zullen Ibrahim Farisi en Bilal El Makhouki aan de beurt zijn. Osama Krayem zal op zijn beurt de volgende maandag voorgesteld worden, tenminste als het programma wordt gerespecteerd.

Ondersteuning en verdediging

V-Europe verleent steun aan elk slachtoffer van terrorisme dat daarom verzoekt. Elke dag is minstens één van onze coördinatoren aanwezig op de proef, in een opvallend wit jasje met het V-Europe-logo op de rug. Laat ze gerust weten dat u er bent als u dit wenst. Meer informatie over onze coördinatoren vindt u op de website van V-Europe, op volgend nummer: +32 10 86 79 98 of per e-mail: info@v-europe.org.

Wilt u verdedigd worden tijdens het proces? V-Europe heeft een groep van advocaten opgericht die de slachtoffers tijdens het proces verdedigen. Guillaume Lys, Nicolas Estienne, Adrien Masset en Sanne de Clerck bundelen hun krachten om u te verdedigen tijdens dit lange proces. Meer informatie hier of per e-mail naar 22-3@v-europe.org.

Uw mening is belangrijk voor ons!

Heeft u advies of opmerkingen om de nieuwsbrief te verbeteren? Aarzel niet om een e-mail te sturen naar Florian Jehin: florian.jehin@v-europe.org.